بررسی ساختار اجتماعی ، فرهنگی ، تاریخی ، ایدئولوژیک و سیاسی کشور سوریه در دوران معاصر ، کلید درک تحولات کنونی سوریه هست.
قصد داریم از این به بعد جهت آشنایی مخاطبانی که علاقمند پیگیری مسائل سوریه با دقت و موشکافی بیشتری هستند، شرح مختصری از مطالب فوق الذکر را در فواصل خدمتتان ارائه کنیم.
قبایل و عشایر عراق نسبت به عشایر سوریه برای عموم شناخته شده ترند. در بحران سوریه نقش عشایر نسبت به شهرهای بزرگ (از نظر کمی تعداد بیشتر برای مویدین دولت)،شهرهای کوچک (در کل تعداد بیشتر هواداران مخالفین) و روستاها، کمرنگتر و نامحسوس تر بوده.
بر خلاف ساختار سوسیالیستی حزب بعث اشتراکی ، این حزب بیشتر تبلیغ کننده ی مرکز گرایی و نخبه گرایی بوده،جایی که حاشیه نشین ها و ساکنین شهرهای کوچک تر فاصله ی معناداری از نظر سطح زندگی با مردم شهرهای بزرگ دارند.
اما وضعیت عشایر از دیدگاه انگیزه های اقتصادی و طبقاتی جهت نقش آفرینی در خیزش ضد حکومت متفاوت هست.
دلیل این امر استقلال نسبی زندگی عشایر از تصمیمات دولتی بوده، از این لحاظ می توان گفت عشایر چندان ذینفع در این تحولات نیستند.با توجه به اینکه عشایر سوریه عمدتا سنی هستند،تنها انگیزه های طایفه ای-مذهبی،ترس از داعش و روابط مستحکم مالی سران برخی از این قبایل مانند بنی خالد با برخی کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی باعث ورود آنها به جنگ داخلی سوریه شده است.
7 قبیله ی سادات (از نسل امام محمد باقر (ع) و امام موسی کاظم(ع))هم در سوریه هستند،شامل:
قبیله ی بزرگ البگاره،
النعیم،
الجواعنه،
النامس،
البکه،
الشیخ عیسی
و المشاهده.
جالب اینجاست این قبایل سادات عموما سنی تندرو و متمایل به مخالفین هستند. بعضی از عشایر این قبایل دارای جمعیت شیعه اثنی عشری نیز هستند
عشایر سوریه را بر حسب موضع شان در قبال بحران به 4 دسته و در 4 کوریدور جنوبی،مرکزی،شمالی و شرقی تقسیم کردیم :
1- موافق دولت، 2- مخالف دولت، 3- دو دسته، 4- ساکت (متمایل به دولت)
در جدول قبایل مهم سوریه بر این اساس طبقه بندی شده اند:
تصحیح:قبیله ی شعیطات از زیر مجموعه های قبایل العقیدات است.همان قبیله ی معروف مخالف دولت و داعش در دیرالزور است که در حال حاضر به صورت تاکتیکی در کنار ارتش ضد داعش می جنگند.
با تشکر از دوستان سوری به خصوص آقای حسین الدیاب که در تهیه این گزارش به ما کمک کردند.
امیر
