قسمت اول : از اینجا
در مطلب قبلی مولفه هایی در روابط ایران و لیبی ذکر شد که در این قسمت به ادامه آن میپردازیم :
2_ جنگ تحمیلی صدام و حامیان بر ایران :
عمده روابط نظامی ایران با لیبی مربوط به ابتدای جنگ است که قدرت نظامی ایران فاقد توان پرتاب موشک زمین به زمین بود.
در میان کشورهایی که با ایران تبادل نظامی داشتند لیبی تنها فروشنده موشک زمین به زمین بود و ایران مدت کوتاهی با این رابطه توانست نیاز خود را جبران کند.مشکلی که موشکهای لیبی داشت بدلیل فرسودگی در انبارهای لیبی عمدتا عمل نمی کردند.
🔹آقای خرم در این باره میگوید : «حدود ۴۰ درصد آن موشک قابل استفاده بودند و درست عمل میکردند که برای بازدارندگی موقتا خوب بودند. پس از آن، من به عنوان سفیر به چین رفتم و ما به منابع اصلی وصل شدیم، و از چین و کره شمالی، توانستیم همان موشکها منتهی از رده خارج نشدهاش را بگیریم، سپس تکنولوژی آن را بدست آوریم و باقی گامها را سپری کنیم تا در ایران این قبیل موشکها را تولید کنیم.»
3_ رابطه قذافی با منافقین و تجزیه طلبان :
قذافی در رابطه با ایران مانند قیچی عمل می کرد، از طرفی با دولت ایران اعلام همکاری میکرد و از طرفی دیگر با اعضای منافقین «سازمان مجاهدین خلق» جلسات داشت که هماهنگی های عملیات های تروریستی آنها در آنجا انجام می گرفت؛(در انفجار تروریستی تیرماه 1360 شخصیت های منتقد قذافی نظیر شهید علی اکبر اژه ای نیز شهید شدند.) همچنین از تجزیه طلبان غرب کشور حمایت می کرد.
🔹آقای خرم در این باره میگوید : «من در آن زمان ادای وظیفه میکردم و مطالب را به ایران گزارش میکردم. به عنوان خاطره، زمانی (مرحوم) آقای هاشمی رفسنجانی و آقای رضایی به لیبی آمده بودند. من از طریقی آنها را به زیر زمین کاخ محل اقامتشان بردم و به آنها نقشه خلیج عربی و نقشه کردستان مستقل و جدا شده از ایران را نشان دادم. این افراد باور نمیکردند که لیبی دارد علیه ایران فعالیت میکند و میگفتند لیبی دوست ماست.»
4_ مسأله فلسطین و نبرد با اسرائیل :
اصلی ترین مولفه ای که باعث نزدیکی ایران ولیبی شد قضیه فلسطین و مواضع ضد اسرائیلی بود. قذافی در سخنرانی ها و تحولات (نبرد یوم کیپور) موضع ضد اسرائیلی و غربی داشت. اما پس از مدتی بخصوص در دهه آخر حکومت خود این موضع او کمرنگ و سرد شد.
5_سیاست های اقتصادی :
منافع مشترک دو کشور در سازمان اوپک باعث گردید تا پایان حکومت قذافی، روابط سیاسی و اقتصادی ولو در کمترین سطح قطع نشود.
🔹در پایان باید گفت آنچه که موجب رابطه ایران با کشورهای منطقه نظیر لیبی بوده است، اصل اتحاد کشورهای اسلامی در برابر صهیونیسم است وگرنه مشی انقلاب اسلامی همواره یاری مستضعفین و نابودی طواغیت است. اگر عدم حمایت و تغییر موضعی نیز از سوی ایران دیده شده دلیل آن چرخش و انحراف طرف مقابل است.