نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه در مسکو حاوی تبادل نظرهایی در مورد سوریه و آینده آن بود که فارغ از گمانه زنی های رسانه ای زوایای مختلف آن هنوز پنهان مانده است و مشخص نیست در پس این نشست چه تصمیمات مهمی اتخاذ شده است.
اما اتفاقی که به شکلی مایه طنزپردازی در رسانه های مختلف نیز شد به وقوع پیوست که می توان از زوایایی متفاوت به آن نگریسته و آنرا تحلیل کرد. این رویداد چیزی نبود غیر از نگاه خیره محافظ وزیر خارجه ایران به محافظ ترک، هر چند پشت سر محافظ ترک محافظ روس نیز حاضر است اما عمل محافظ ایرانی حاوی معنایی خاص است.
چنانچه صرفا با نگاه فنی و تکنیکی به موضوع نگاه کنیم و این اقدام محافظ ایرانی را از دریچه تخصص و وظایف محافظین شخصیت بنگریم نشان دهنده حرفه ای بودن یک تیم حفاظت شخصیت است که هر لحظه منابع تهدید را رصد کرده و آمادگی واکنش برای دفع تهدیدات مختلف را داشته باشد. این امر همچنین نشان دهنده این امر است که تیم حفاظت تمام احتمالات و تهدیدات را با رصد کامل اوضاع سیاسی، اجتماعی و امنیتی لحاظ کرده و در پی اجرای وظیفه خود به بهترین شکل ممکن است.
اما می توان این رویداد را از منظری دیگر نیز نگریست؛ منظری که شاید مورد وفاق همه نباشد اما تنها تحلیلی محتمل است که نباید از آن غفلت کرد.
به طور طبیعی حفاظت شخصیت های ایران بر عهده سپاه انصار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است لذا این اقدام می تواند موضوعی از پیش برنامه ریزی شده در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشد، نیرویی که به طور طبیعی نقشی تعیین کننده در تحولات منطقه و خاصتا سوریه دارد. یا می تواند طرحی از پیش تعریف شده توسط وزارت خارجه باشد. در هر حال می توان این اقدام را بسیار هوشمندانه، موثر و کارا برآورد کرد.
اما هدف از این اقدام که در رسانه های مختلف داخلی و خارجی بسیار هم چشمگیر بود می تواند این باشد که ایران در هر حال ترکیه را طرفی مورد اعتماد نمی داند و با رصد مداوم و دقیق در پی حفظ آمادگی خود برای واکنش به هر اقدام نامعقول طرف ترک است. از سوی دیگر بیانگر این امر است که حتی دولت رسمی ترکیه در لباس یک دولت رسمی در آنی می تواند به یک تروریست خشن، نامعقول و قاتلی که هیچ اصل و قانونی را رعایت نمی کند تبدیل شود؛ چیزی که در چند سال گذشته در رفتار سیاسی دولتمردان ترک به راحتی قابل مشاهده است. موضعگیری های دمدمی مزاجانه اردوغان رئیس جمهور ترکیه و دولت مستقر ترکیه، تغییر جهت های شدید سیاسی و امنیتی این کشور، کمک به تروریسم سازمان یافته و دفاع از مناقشات مختلف در منطقه این تحلیل را حمایت می کند.
محافظ ایرانی به شکل استعاره ای از نظام ایران القاء می کند که ایران هر چند در پی حل بحران با کمترین هزینه ها برای دولت و ملت سوریه با روش های سیاسی است اما هوشیارانه در حال نگاه به صحنه است که مورد فریب و حیله نیز قرار نگیرد. ایران دست دوستی ترکیه و تغییر جهت ترکیه را ارج می نهد و برای حل بحران سوریه بر سر میز می نشیند اما لحظه ای هم از فریب و تلاطم فکری، سیاسی طرف مقابل غفلت نمی کند.
محافظ ترک نیز در واقع نقش دولت ترکیه را ایفا می کند، دولتی که هر بار شاهد تغییر رفتار و گفتار آن هستیم و در آنی پلیس رسمی آن که نماد دولت رسمی کشور است دست به ترور سفیر رسمی کشوری دیگر می زند.
این نگاه خیره در پی بیان این واقعیت است که روی دیگر تفکر سلفی، تکفیری تندرو و برادر تنی این جریان که منطقه را در آتش کینه و نفرت خود مشتعل کرده دقیقا دولت رسمی ترکیه و دیگر کشورهای حامی آنها هستند. دولتی که در یک روی خود به شکل دولتی رسمی با ظاهری آراسته، رسمی و مشروع ظاهر می شود اما روی دیگر آن پرورش دهنده و حامی و برادر خونی تروریسم و یا خود تروریسم است.
تحلیلی از نصر - اختصاصی تحولات جهان اسلام