💢 بسته ماندن مرز تورخم ، تیرگی روابط و مشکلات اقتصادی !

متوقف شدن مبالات مرزی میان افغانستان و پاکستان از یک ماه بدین سو ، مشکلات زیادی را برای هر دو کشور به میان آورده است .
بعد از حادثه انفجار در زیارتگاه قلندر لعل شهباز در ایالت سند ، که بیش از 70 کشته برجای گذاشت ، پاکستان مدعی شد که این حمله از خاک افغانستان طرح ریزی گردیده است . به همین دلیل مبادلات مرزی با افغانستان را قطع نمود .
مسدود شدن مرز و قطع مبادلات مرزی میان دو کشور ، سبب بروز مشکلاتی برای دو طرف گردیده است .
افغانستان یکی از مهمترین مصرف کنندگان کالاهای پاکستانی است و توقف واردات این کالا ها از قبیل مواد غذایی ، میوه جات ، البسه و دارو سبب بالا رفتن قیمت ها در افغانستان و بروز مشکلات برای مردم این کشور شده است . هرچند در روزهای اخیر پاکستان برای بیماران و زنان اجازه ورود به خاک این کشور را داد اما هنوز مشکلاتی در این زمینه وجود دارد.
از سوی دیگر برخی از کالاهای بازرگانان افغان که قرار بود از بندر کراچی وارد افغانستان شود نیز در پاکستان متوقف شده و توقف دراز مدت علاوه از گذشتن تاریخ مصرف مواد غذایی،  سبب بالا رفتن هزینه های نگهداری کالا در پاکستان گردیده است .
اما در طرف دیگر، پاکستان نیز از این آسیب بی نصیب نمانده و بازرگانان و مردم پاکستان نیز آسیب دیده اند . بسیاری از شرکت ها و کارخانجات پاکستانی بازار فروش دائمی و راحت خود را از دست داده اند و احتمال دارد در آینده با مشکل مالی و یا ورشکستگی روبرو شوند . همچنان زمینه برای  ترانزیت کالاهای پاکستانی که از افغانستان به کشورهای آسیای میانه صادر می شد نیز از بین رفته است . از سوی دیگر صادرات ذغال سنگ که از افغانستان به پاکستان صورت می گرفت متوقف شده و این موضوع برای پاکستان که جمعیت زیاد و انرژی کم دارد ، درد سر ساز شده است .
با اینکه مقامات افغان تلاشهای زیادی برای باز کردن مجدد دروازه های مرزی پاکستان انجام داده اند ، ولی این تلاشها تاکنون سودی نبخشیده است . شهروندان افغان چندین بار تظاهرات اعتراضی علیه این اقدام پاکستان به راه انداخته اند . اما پاکستان با خمپاره پراکنی به سوی خاک افغانستان پاسخ داده است ..
کارشناسان افغان تداوم این امر را به ضرر هر دو کشور می دانند . اما دولت و بازرگانان افغان در صدد یافتن راههای جایگزین مانند گسترش مبادلات از طریق بندر چابهار در ایران ، گسترش مبادلات با کشورهای آسیای میانه و انتقال کالاهایی که از پاکستان وارد می گردید شده اند.
دولت افغانستان می گوید : نسبت به سالهای قبل میزان وابستگی به مرزهای پاکستان کاهش یافته است و تلاش می کنند تا این وابستگی به حداقل برسد .
بستن مرز توسط پاکستان بی پیشینه نبوده و در 15 سال اخیرچندین بار این کار تکرار شده است . پاکستان همیشه بخاطر تحت فشار قرار دادن دولت و مردم افغانستان،  جهت  تن دادن به خواسته های این دولت از ابزار  متفاوت استفاده می کند ، اما بستن مرز، قوی ترین ابزاری است که پاکستان در دست دارد . دولت مردان افغان بدین باور اند که پیش بینی های پاکستانی ها مبنی بر شدت یافتن گرانی و بالا رفتن اعتراضات گسترده مردم در افغانستان درست از آب درنیامده  است . به همین دلیل خوشبین اند که این ابزار قوی، از دست پاکستان گرفته شود .
گفتنی است افغانستان باپاکستان 2400 کیلومتر مرز مشترک با دو شهرک مرزی دارند ، شهرک مرزی سپین بولدک در استان کندهار در جنوب افغانستان وشهرک مرزی تورخم در استان ننگرهار در شرق افغانستان . درگذشته ها نزدیک به 80 درصد واردات افغانستان از مرز تورخم  وارد می شد ، اما در سالهای اخیر حجم واردات از این مرز به کمتر از 40 درصد رسیده است . در حال حاضر بخش اعظم  کالاهای وارداتی افغانستان از طریق چابهار ،و یا مرزهای شمال باکشورهای آسیای میانه مانند تورغندی درهرات ، آقینه در فاریاب و حیرتان در استان بلخ وارد می گردد .
امیر