فرماندهی کل نیروهای مسلح ارتش سوریه طی بیانیه ای که در روز 9 دیماه (29 دسامبر) منتشر شد از آتش بسی همه جانبه در تمامی اراضی سوریه سخن گفت.
در متن این بیانیه آمده است : " پس از پیروزیهایی که ارتش سوریه طی عملیات های مختلف بدست آورد، فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح آتش بسی شامل توقف عملیات های جنگی در تمام مناطق سوریه از ساعت صفر 30 دسامبر (10دیماه) اعلام میکند.
این آتش بس شامل داعش و جبهه النصره و گروه های وابسته به آن نمیشود.
این حرکت در راستای فراهم کردن زمینه های حل سیاسی بحران سوریه میباشد . "
بر اساس تجربه و شواهد چند سال اخیر باید بگوییم که آتش بس اعلام شده بسیار شکننده است و تمام طرفین به این واقعیت آگاه و معترف اند . از این جهت آینده خوبی برای آتش بس اعلامی متصور نمیباشد.
چرا که بسیاری از گروه های به اصطلاح میانه رو پیوند عمیقی با جبهه النصره و دیگر گروه های تروریستی دارند و به واقع جدا کردن و تمیز دادن آنها از یکدیگر امری دشوار و تقریبا ناممکن است و خود این گروه ها نیز تمایلی برای جدایی از جبهه النصره ندارند.
این موضوع یک طرف ماجراست اما چیزی که به سختی و پیچیدگی بیشتر این مسئله افزوده است؛ چند دسته بودن مسلحین در پهنای سوریه از لحاظ جغرافیایی میباشد.
در حال حاضر باید مسلحین سوریه را بر اساس جغرافیای این کشور به سه بخش مسلحین شمالی ، جنوبی و میانه تعریف کرد.
هر یک از این بخش ها تقریبا سیاست منحصر به خود را دارند و اتخاذ یک تصمیم واحد برای همه ی آنها دشوار است .بعنوان مثال در شمال حلب خبری از جبهه النصره نیست و زمام امور بیشتر در اختیار میلیشیای تحت فرمان ترکیه است؛ در میانه قدرت اصلی از آن جبهه النصره است و سایر گروه ها زیر سایه سنگین این گروه و شاخه های وابسته به آن هستند و در جنوب نیز بدلیل اتخاذ سیاست های کلان توسط اردن و اسراییل وضعیتی نا مشخص و گاها خنثی حاکم است .
البته نقش مهم ترکیه را در این میان نباید نادید گرفت.
واقعیت این است که پس از شکست ترکیه در شهر حلب این قرار و آتش بس بر ترکیه تحمیل شد و آنها را مجبور به عقب نشینی از مواضع جسورانه و گستاخانه خود کرد . این امر را میتوان از اظهار نظرهای مسئولین ترکی در نشست سه جانبه ایران-روسیه-ترکیه در مسکو به خوبی لمس و مشاهده کرد؛جایی که ترک ها با کمال تعجب در چرخشی 180 درجه به اتخاذ مواضعی کاملا بر خلاف گذشته پرداختند طوری که گویا ترکیه از ابتدا جزئی از محور سوریه-روسیه-ایران بوده است ...
جدای از این مسائل آنچه که به نظر نگارنده مهم است، تاثیر و خط دهی ترکیه به زیردستان خود در گروه های مهمی همچون احرارالشام و گروه های وابسته میباشد . پس از اعلام طرح آتش بس لیستی منتشر شد که در آن گروه هایی مانند احرار الشام، فیلق الشام، جیش الاسلام، ثوار الشام و ... جزئی از موافقان این طرح و آتش بس اند و این خود میتواند کورسوی امیدی در جهت برقراری آتش بس باشد .
بنابراین باید فرصت را غنیمت شمرد و زمین بازی ترکیه را عوض کرد؛ کاری که روسیه با سیاست سیال خود به دنبال آن است و به خوبی اجرا میکند. در واقع روسیه برای رسیدن به اهداف خود در سوریه از تمام پتانسیل های موجود و از تمام طرفین استفاده میکند و این نکته ای ست که در تعامل با روسیه هم باید آموخت و هم مراقب بود .
با وضعیتی تقریبا گنگ طرف هستیم.
اولا با صحبت های وزیر دفاع معلومه هست که به نظر ما چندان با این شیوه ی فرصت دادن به تروریستها موافق نیستیم و این روسیه است که دوست داره به هر دلیلی این راهبرد را پیش ببره.
دوما روسیه با تاریخ روی کار اومدن ترامپ به نظر هر چه بیشتر دوست داره از نقاط اختلافی بکاهه تا در موارد دیگه با او معامله کنه و بنابراین شاید دلش نمیخواد سوریه و مباحثش موجب دلخوری بین طرفین باشه و به هیم دلیل سعی در به حاشیه روندنش داره.
سوما، ترکیه هم به نظر به قصد امتیاز گیری از ناتو و امریکا این بازی را دوست داره با شدت ادامه بده تا غرب تحریک بشه برای دوری از روسیه بهش کمک هایی بکنه.
چهارما شاید به خاطر مواردی از جمله نکاتی که سردار دهقان در عدم حضور عربستان تاکید کردند ترکیه دوست نداره ایران در مذاکرات مستقیم حضور داشته باشه و بهانه جویی کرده و میبینیم که خودش با روسیه توافقات را صورت دادند و ایران دخالتی نداشت.
پنجما! صحبت ها بسیار متناقض هست در مورد مناطق و النصره، تروریست ها عنوان میکنند همه مناطق و النصره مشمول آتش بس هست، روسیه نامشخص و گنگ و البته ارتش سوریه که آتش بس را مشمول النصره نمیدونه.
ششما کنفرانس خبری مضحک سران نظامی تروریستها که بر عدم ایفای نقش ایران تاکید کردند، ایران را متجاوز به سوریه خوندند و اشغالگر!! سوریه( احتملا با اون چند صد نیروی مستشاری و عملیاتی محدود ما ) در حالیکه ترکیه هم اکنون با توپ و تانک و جنگنده و لئوپارد و ام-60 و نیروی رسمی ارتشش نیمی از شمال حلب را مورد اشغال مستقیم قرار داده را لابد حاکم!! خاک سوریه فرض می کنند. البته از مزدورانی که مثلا سوری هستند و در خاک سوریه و تحت امر ارتش ترکیه و زیر پرچم ترکیه در اتاق های عملیات در خاک خودشون عکس یادگاری میندازن خب چیز عجیب و غریبی نیست.
هفتما قطعا مقاومت این آتش بس را مضر میدونه چون همه میدونیم در مدت آتش بس تنها چیزی که وجود خواهد داشت نه فرایندی سیاسی صلح که فرایندی عملیاتی از سوی ترکیه و قطر و عربستان به منظور تکمیل ذخایر سلاح، آموزش نیروی انسانی، تجمیع سیاسی و وحدت گروه های نظامی در یک قالب جدید و تحکیم مواضع تروریستها در شمال سوریه توسط ترکیه و برنامه ریزی جدید برای حملات در فصول گرم پیش رو خواهد بود. ترکیه هم قطعا پس از گرفتن امتیازات لازم مثل بوقلمون صفتی چند سال اخیرش گاه در آغوش اوباما و گاه ملک سلمان و گاه پوتین دوباره هم آغوشش را موردی انتخاب خواهد کرد که به اهدافش کمک کنه.