سالهاست که از داعش به عنوان ثروتمند ترین گروه ترورسیتی نام برده می شود، اما داعش این ثروت رو از چه منبعی به دست میاره؟!
.
برای کسانی که در مورد ریشه تشکیل داعش مطالعاتی هرچند اندک انجام داده باشن، یکی از کم احتمال ترین سناریوها، شروع فعالیت های منجر به تشکیل سرزمین تحت حاکمیت داعش، از شمال سوریه است.
.
هرچند مطالعه تاریخ غرب خاورمیانه (به خصوص از سال 1990 تا 2007) برای هر کسی که به تاریخچه چگونگی تبدیل نظریه های تکفیری به گروه های جهادی-تکفیری علاقه منده، واجبه اما جای بحثش اینجا نیست.
.
با رصد سیر عملی تشکیل داعش در شمال سوریه و به مرکزیت رقه و البته سیر حرکت قلمرو گشایی این گروه به سمت مناطق دیگر؛ یکی از مهمترین نکاتی که به چشم میاد؛ علاقه اتاق فکر داعش به تحت سلطه گرفتن منابع هیدروکربنی سوریه است.
هرچند اگر پیگیر تحلیل های صورت گرفته روی پیج باشید، قبلا بحثی مفصل تحت عنوان دلیل این علاقه باید خونده باشید، اما به اختصار دلیل این علاقه به شرح زیره:
1- دسترسی به منابع مالی گسترده برای استقلال از کشورهای مادر
2- قطع کردن دسترسی سوریه به منابعی نفتی و گازی به عنوان یکی از مهمترین منابع مالی
3- داشتن برگی برنده برای بازی دادن کشورهای خاص مثل ترکیه و اسرائیل که به نفت ارزان و منطقه ای، نیاز دارن.
.
هرچند تحلیل در مورد استراتژی داعش در حوزه منابع گازی و نفتی در سوریه مهمه، اما بحث ما در مورد عراق خواهد بود که مطالب بالا، مقدمه اون حساب میشه.
.
داعش در June سال 2014 با حمله ای گسترده به عراق وارد شد و حدود یک سوم خاک عراق رو به طور مستقیم درگیر خودش کرد. طی این حمله باز هم درسته که از لحاظ زمینی، به مناطقی توجه شد که داعش در اونها پایگاه مردمی داشت، اما در بعضی از موارد، به مناطقی خاص بر میخوریم که به غیر از تسلط بر منابع نفتی، دلیلی دیگه واسه تسخیر با تحکیمشون پیدا نمیکنیم.
.
حالا زمانیه که به نقشه خوب دقت کنید.
طبق تخمین ها دواعش حداقل به 150 حلقه چاه قابل بهره برداری در عراق مسلط هستن که البته هرچند با امکانات ابتدایی و با کمترین ظرفیت در حال بهره برداری از اونها هستن، اما باز هم پول حاصل از این نفت ها، به طور قابل ملاحظه ای خوبه.
البته الان این سوال واستون پیش میاد که نفت که به خودی خود و تا زمانی که به پول تبدیل نشه که ارزشی نداره، و دنبال این هستید که چه کشورها و افرادی با دلالی نفت دارن به داعش کمک میکنن؛ اما این بحث، مقاله ای جدا رو می طلبه و فعلا در مقدمه هستیم.
.
برای کسانی که زمین شناسی نفت خوندن، واضحه که تشکیل نفت در محدوده جغرافیایی عراق عموما به علت حضور زمین های چین خورده موجود در راستای  شرق فرات، زیر این سلسله کوه ها امکان پذیره. هرچند البته در مناطق دیگه هم تک و توک منابع گازی با نفتی کوچک پیدا میشه.
یکی از مهمترین این مناطق در محدوده تقاطع سه استان نینوا، کرکوک و صلاح الدین وجود داره که اختصارا در نزدیکی محل احداث پالایشگاه بیجی هستش.
اگر به نقشه دقت کنید و این منطقه به دلیل وجود پالایشگاه بیجی از اهمیت خاصی برخورداره. هرچند پالایشگاه اونطور که داعش علاقه داشت سالم به دستش نیوفتاد (در روزهای اول حضور داعش در بیجی، دواعش از شیوخ محلی خواستن که با حدود 200 مدافع پالایشگاه مذاکره کنن تا با بخشیدن جونشون، پالایشگاه رو ترک کنن)؛ اما چاه های عجیل و علاس که از چاه های فعالی بودن، دست نخورده و سالم به دست داعش افتادن. اهمیت این چاه ها به دلیل امکان برداشت و انتقال سریع نفت، برای دواعش به حدی بود که سریعا اولین محموله ها رو از این دو چاه برداشت کرده و تا حدود 1 سال بعد که تکریت فتح شد، این صادرات ادامه داشت.
.
با نگاهی به نقشه و در نظر گرفتن مناطق بنفش به عنوان مناطق پس گرفته شده از داعش، کاملا مشهوده که الان دیگه به غیر از مناطق نفتی در استان نینوا و حومه شرقاط، داعش تقریبا دیگه دسترسی به مناطق نفتی دیگه ای نداره. هرچند هنوز هم داعش از این این چاه ها به خوبی استفاده میکنه، اما با اتخاذ تدابیری مثل انهدام کاروانهای نفتی و انهدام تجهیزات استخراج، صادرات نفت عراق توسط داعش به مقدار کمی رسیده.
.
هرچند جا داشت که پیرامون دو مورد مهم یعنی میزان درآمد داعش از نفت و البته دلالان نفتی صحبت کنم، اما مطالب در این مورد زیاده و میتونید روی اینترنت با یه جست و جوی ساده، به این مطالب دسترسی پیدا کنید.
.
برای کسانی که یه نتیجه گیری و خلاصه بحث میخوان: داعش از دو منطقه به عنوان منبع اصلی نفت و گاز استفاده میکرد. یکی دیرالزور که هنوز استفاده میکنه و دیگری چاه های کرکوک که مقدار زیادی از این چاه ها یا بازپس گیری شدن و یا به علت بمباران و عدم امنیت، بسته شدن.
فعلا چاه های اطراف شرقاط و استان نینوا چاه های مورد استخراج داعش هستن که در حدود 100 چاه فعال اما کم بهره دارن.
به جرات میشه گفت که اگر به داعش اجازه استفاده از نفت و گاز داده نشه، دست و پای داعش بسیار بسته تر خواهد شد و این بستگی صد در صدی به دو منطقه ای داره که به داعش در صادرات نفت کمک میکنن.
.
نقشه با کیفیت: www.mediafire.com/view/p5d44jeilklo0ez